De universiteit van Lelystad

Maandag 08 November 2004 in categorie Klein Proza

Onlangs vond ik bij het opruimen een stapeltje kleine dunne boekjes. Het waren deeltjes uit de AO-reeks. Dat ‘AO’ staat voor Actuele Onderwerpen. Duizenden zijn er in de loop der jaren (sinds 1936) van verschenen en ze voorzagen ontegenzeglijk in een behoefte. Ook bij mij. Als puberale jongeling dorstte ik naar kennis, op voorwaarde dat ik daar niet al teveel energie in hoefde te steken. In dat opzicht was de AO-reeks voor mij een uitkomst.

In zestien bladzijden op A5-formaat werd ik door de één of andere doctorandus wekelijks bijgepraat over een belangrijk onderwerp. Dat was maar wát handig, want voor een luttel bedrag had je dan óók meteen een mening. Zo zat ik tijdens verjaardagsconversaties tenminste niet met de mond vol tanden. Integendeel, het gezelschap luisterde ademloos hoe verbluffend goed ik was ingevoerd in allerhande maatschappelijke, culturele en politieke kwesties. Ik vertelde er natuurlijk niet bij dat mijn zojuist gehouden gewichtige verhandeling over Salvador Dali compleet was nagewauweld uit het AO-deeltje dat ik diezelfde middag uit de brievenbus had gevist.

Klinkende titels als ‘Winkels Wankelen’ en ‘Macht over de Markt’ moesten duidelijk maken dat een AO-boekje weliswaar dun was, maar de grote thema’s van de tijd niet uit de weg ging.. Af en toe was het overigens wél eventjes omschakelen. Kreeg je de ene keer ‘De Palestijnse Kwestie’ voor je kiezen, de volgende week was er alweer een spannende aflevering over ‘Natuur en Nudisme’. De laatste zag er verdacht verkreukeld uit. Die zal ik destijds wel broeierig in bed gelezen hebben, want er stonden ook foto’s in.

Leergierig als ik ben vroeg ik mij na het terugvinden van de AO-boekjes af of die serie ook in deze tijden van snel internet nog steeds verschijnt. Dat blijkt inderdaad nog het geval te zijn, maar het bestaan is kwijnend, heb ik de indruk. Vroeger werden zij wekelijks uitgegeven door de Stichting IVIO, het Instituut voor Individueel Onderwijs, gevestigd aan de statige Koninginneweg te Amsterdam. Tegenwoordig is de zaak in beheer bij de wat schimmig aandoende Uitgeverij AO in Lelystad en is de frequentie teruggebracht naar eens per twee weken.

Ik vrees het ergste voor de AO-reeks. Weliswaar vind je de boekjes nog overal terug in openbare bibliotheken, op veilingsites en in het antiquariaat, maar kunnen ze niet meer op tegen het gemak van internet. De tekenen zijn er ook naar. Want weet u, volgens mij is Lelystad één van de meest deprimerende plaatsen van Nederland. Daar ga je alleen naartoe als je het echt niet meer ziet zitten. Voor mijn geestesoog zie ik dan beelden van een ietwat treurige thuiswerker die in de bijkeuken met een Pritt-stift de wikkeltjes om de AO-boekjes zit te plakken. De Universiteit van Lelystad in tweewekelijkse afleveringen.

Ik roep mijzelf tot de orde. Een beetje laatdunkend zitten doen over Lelystad! Ondankbare hond die ik ben…

Nr. 55 | publicatiedatum 30-10-2004 | vorige opspraak-columns

Tags: