sterretjes kijken

Dinsdag 27 Juli 2004 in categorie Klein Proza

vorige week in opspraak
Ik liep langs een bushokje. Een grote reclameposter vertelde mij dat een prachtige Nokia NummerZoveel telefoon ¤ 0,- * kostte. Die telefoon interesseerde mij niet bijster, maar het bijgaande sterretje des te meer. Het sterretje is het symbool geworden van ‘het addertje onder het gras’.
Ik trok mijn leesbril en las onderaan in minuscule lettertjes dat de telefoon alleen gratis was bij zo’n duur biznuz abonnement.
Ik liep door en treurde over de verloedering van het sterretje. De laatste jaren is het gras namelijk vergeven van zulke addertjes:
‘Vraag naar de voorwaarden!”
‘Actie uitsluitend geldig op koopavonden!’
‘Alleen bij model ZHTKT31..’
‘Zolang de voorraad strekt.’
‘Bij besteding van minimaal ¤ 100.’
‘Niet in combinatie met andere aanbiedingen.’
‘¤ 1,00 POB**. ‘
‘Alle prijzen exclusief BTW en verzendkosten.’


Ja hoor eens, dáár is het sterretje niet voor! Het sterretje is een respectabel teken dat niet mag worden misbruikt om ons een rad voor ogen te draaien of een oor aan te naaien***.
Thuisgekomen verdiepte ik mij in het sterretje, officieel bekend onder de naam asterisk****. Het is verbazingwekkend hoeveel toepassingen dat simpele sterretje heeft in ons dagelijks leven. Daar staat een mens eigenlijk nooit bij stil.

De asterisk is het meest bekend uit de typografie. Hij verwijst naar een voetnoot onderaan de bladzij, welke een commentaar, een korte uitleg of referentie naar een andere bron bevat.
Ook in het notenschrift wordt het sterretje veelvuldig gebruikt. Bij elk sterretje in de partituur moet je namelijk het pianopedaal intrappen. Toen ik indertijd op klavierles ietwat moeilijker deuntjes mocht spelen verscheen op een dag ineens dat sterretje in mijn étude... Ik ging direct op zoek naar de voetnoot, want dat leek mij wel logisch bij zoveel andere noten.

Al iets bedenkelijker wordt de toepassing van het sterretje wanneer men het gebruikt om iets te verbergen. Bij een wachtwoord of pincode zie ik de praktische noodzaak nog, maar zodra we f*ck in plaats van ‘fuck’ moeten gaan schrijven wordt het me iets te puriteins.

Mijn verdere zoektocht naar de sterren leidde tot curieuze ontdekkingen. Zo bestaan er blijkbaar boeken over paddestoelen plukken. Daarin wordt met asterisken de mate van eetbaarheid van elke paddestoel aangegeven. Eén ster betekent ‘niet giftig’ en dus eetbaar. Hoe meer sterren, hoe lekkerder.
Handig! Aldus doorredenerend weet ik nu ineens óók hoe ik die Michelinsterren voor restaurants voortaan moet interpreteren! Een etablissement zonder sterren kan de volksgezondheid blijkbaar ernstige schade toebrengen. Vandaar dat een snackbar geen sterren heeft.

Steeds vaker zien wij sterretjes. Te pas en te onpas. Welbeschouwd is het een wonder dat we de verschillende betekenissen ervan zomaar uit elkaar kunnen houden. Dat wij bij de pinautomaat niet naar het pedaal zoeken. Dat wij bij het paddestoelen plukken niet in de bosgrond gaan graven naar de algemene voorwaarden. Dat wij niet voetstoots aannemen dat een Nokia eetbaar is.

*) Bij tweejarig business contract.
**) Per Ontvangen Bericht.
***) Doorhalen wat niet van toepassing is.
****) Afkomstig van het Griekse woord ‘asterikos’, oftewel ‘sterretje’.
Nr. 43 | publicatiedatum 17-7-2004 | vorige opspraak-columns